سازمان جهانی بهداشت (WHO) به تازگی راهنمای جدیدی را منتشر کرده است تا به همه کشورها در اصلاح و تقویت سیاست‌ها و نظام‌های سلامت روان کمک کند. این سازمان در گزارش خود می‌گوید خدمات سلامت روان در سراسر جهان همچنان با کمبود بودجه مواجه است و شکاف‌های بزرگی در دسترسی و کیفیت خدمات وجود دارد. در برخی کشورها، تا ۹۰٪ از افراد مبتلا به مشکلات شدید سلامت روان هیچ‌گونه خدماتی دریافت نمی‌کنند، در حالی که بسیاری از خدمات موجود بر مدل‌های قدیمی متکی هستند که با استانداردهای بین‌المللی حقوق بشر هم‌خوانی ندارند.
به گفته این سازمان در رهنمودهای جدید، چارچوبی روشن برای تحول در خدمات سلامت روان، مطابق با شواهد علمی جدید و استانداردهای حقوق بشری بین‌المللی ارائه شده است، به‌طوری‌که مراقبت با کیفیت برای همه در دسترس باشد. دکتر تدروس آدهانوم، مدیرکل سازمان جهانی بهداشت، می‌گوید: «با وجود افزایش تقاضا، خدمات با کیفیت سلامت روان برای بسیاری از افراد دور از دسترس باقی مانده‌اند. این راهنما ابزاری در اختیار همه دولت‌ها قرار می‌دهد تا بتوانند از سلامت روان حمایت کنند و نظام‌هایی بسازند که در خدمت همه باشند.»
طرحی برای تحول در مراقبت‌های سلامت روان
با وجود راهکارهای مؤثر برای پیشگیری و درمان، اکثر افرادی که با مشکلات سلامت روان زندگی می‌کنند، به این خدمات دسترسی ندارند. راهنمای جدید سازمان جهانی بهداشت اقدامات مشخصی را برای کشورها تعیین کرده تا این شکاف‌ها را کاهش دهند و از سلامت روان افراد حمایت کنند. تمرکز این راهنما بر موارد زیر است:
این راهنما پنج حوزه کلیدی سیاست‌گذاری را که نیازمند اصلاح فوری هستند شناسایی می‌کند: رهبری و حکمرانی، سازماندهی خدمات، توسعه نیروی کار، مداخلات مبتنی بر فرد و رسیدگی به عوامل اجتماعی و ساختاری تأثیرگذار بر سلامت روان.
رویکردی متناسب برای تقویت نظام‌های سلامت روان
راهنمای سازمان جهانی بهداشت مجموعه‌ای از سیاست‌ها، راهبردها و اقدامات را برای هدایت تلاش‌های اصلاحی ارائه می‌دهد تا به تصمیم‌گیرندگان کمک کند تا بر اساس منابع موجود و ساختارهای اجرایی خود، سیاست‌هایی متناسب با بافت ملی‌شان تدوین و اجرا کنند. دکتر میشل فانک، رئیس واحد سیاست، حقوق و قوانین در بخش سلامت روان و سوءمصرف مواد سازمان جهانی بهداشت، می‌گوید: «راهنمای جدید سازمان جهانی بهداشت، راهبردهایی عملی برای کشورها فراهم می‌کند تا نظام‌هایی فراگیر، پاسخ‌گو و مقاوم در حوزه سلامت روان بسازند. این راهنما با انعطاف‌پذیری بالا طراحی شده تا همه کشورها صرف‌نظر از درآمد پایین، متوسط یا بالا بتوانند رویکردی متناسب با بافت، نیازها و اولویت‌های ملی خود در مراقبت از سلامت روان اتخاذ کنند.»
تدوین و اجرای راهنما
این راهنما با مشورت کارشناسان جهانی، سیاست‌گذاران و افرادی با تجربه زیسته تهیه شده است. همچنین این سیاست‌نامه بر منابع، راهنماها و ابزارهایی که در چارچوب برنامه QualityRights سازمان جهانی بهداشت توسعه یافته، استوار است؛ برنامه‌ای که با هدف ترویج رویکردی فردمحور، مبتنی بر بهبودی و حقوق‌محور در سلامت روان طراحی شده است.
سازمان جهانی بهداشت می‌گوید که از طریق ارائه کمک‌های فنی و برنامه‌های ظرفیت‌سازی، از کشورها در اجرای این راهنما پشتیبانی خواهد کرد.
