آزار اینترنتی و قلدری سایبری به رفتارهایی اطلاق میشوند که در اینترنت و شبکههای اجتماعی از سوی فرد علیه دیگران انجام میشوند و به کاربرانی که هدف این آزارها هستند آسیب میزنند. این رفتارها شامل تهدید، توهین، نشر شایعات، و … میشوند و میتوانند به صورت فردی یا گروهی انجام شوند. قلدری سایبری به ویژه به رفتارهایی که در فضای آنلاین به صورت مستقیم به فرد آسیب میزند، مانند ارسال پیامهای تهدیدآمیز، انتشار تصاویر تحقیرآمیز، یا ایجاد صفحات جعلی با هدف آسیب زدن به چهره یک فرد خاص، اطلاق میشود.
آزار اینترنتی به مجموعه وسیعتری از رفتارها اشاره دارد و میتواند به صورت گستردهتر و غیرمستقیمتر نسبت به قلدری سایبری باشد، مانند کمپینهای آنلاین برای تحت فشار قرار دادن یک فرد یا گروه، یا نظارت بر فعالیتهای آنلاین افراد به منظور ایجاد استرس و فشار در آنها باشد.
این رفتارها میتوانند تأثیرات جدی بر روی سلامت روان افراد داشته باشند و در برخی موارد به بحرانهای عاطفی و روانی منجر شوند. مقابله موثر با این آزارها نیازمند آگاهی و آموزش و خصوصا حمایت از سوی جامعه و نهادهای مختلف است.
در اینجا با چند کنشگر مقابله با آزارها و قلدریهای سایبری آشنا میشویم، کسانی که رنج بزرگ هدف حملات نفرت و بدنامی آنلاین قرار گرفتن خود یا دیگران را به کار مهمی در راستای مبارزه با این رفتارها تبدیل کردهاند. برخی از آنها اصلا در فضای اجتماعی به عنوان کنشگر فعال نبودهاند و این حملات موتور محرکه آنها شد که کمپینی یا سازمانی را پایهگذاری کنند.
اولیمپیا کُرال ملو، مدافع حقوق دیجیتال در مکزیک
اولیمپیا کُرال ملو (Olimpia Coral Melo)، متولد ۱۹۸۸، کنشگر برجسته و مدافع حقوق دیجیتال در مکزیک است که به خاطر تلاشهای بیوقفهاش در مبارزه با خشونتهای آنلاین مبتنی بر جنسیت و ارتقای امنیت دیجیتال شناخته شده است. فعالیتهای او پس از تجربه شخصیاش به عنوان قربانی سوءاستفاده از تصاویر خصوصی، آغاز شد و او را به ایستادن در برابر خشونتهای دیجیتال واداشت. ملو پس از تجربه خشونت دیجیتال توسط دوست پسر سابقش که بدون رضایت او ویدیویی از رابطه جنسیشان منتشر کرد، به مبارزهای هفتساله برای ایجاد و تصویب قانونی برای جرمانگاری این اقدامات پرداخت. این قانون که به نام او، «قانون المپیا» شناخته میشود، اکنون در ۲۸ ایالت مکزیک اجرایی شده است و به موجب آن، افرادی که بدون رضایت دیگران محتوای خصوصی مربوط به آنها را به اشتراک میگذارند، با مجازات تا شش سال زندان مواجه میشوند.
فراتر از دستاوردهای قانونی، ملو به عنوان یک ترویجگر سواد دیجیتال فعالیت میکند و تلاشهای زیادی برای بالا بردن آگاهی درباره حقوق دیجیتال افراد انجام میدهد. فعالیتهای ملو به بسیاری از افراد کمک کردهاند تا درباره تجربه خود از خشونتهای دیجیتال صحبت کنند و دنبال عدالت باشند.
ملو به طور بینالمللی نیز با سازمانها و کمپینهای مختلفی برای رسیدگی به حقوق دیجیتال در عرصه جهانی و حمایت از بازماندگان خشونتهای آنلاین همکاری میکند.
او در سال ۲۰۲۱ از سوی مجله تایم به عنوان یکی از ۱۰۰ فرد تاثیرگذار جهان شناخته شد.
لئونارد پازنر، یک پدر که کنشگر شد
لئونارد پازنر (Leonard Pozner)، پدر یکی از قربانیان تیراندازی در مدرسه ابتدایی سندی هوک در سال ۲۰۱۲، پس از تجربهی خشونتهای آنلاین و تئوریهای توطئهای که در اینترنت مطرح میشدند و مرگ فرزندش را انکار میکردند، فعالیتهای گستردهای برای مقابله با آزارهای اینترنتی آغاز کرد. او با تأسیس شبکه HONR از یک گروه داوطلب در سال ۲۰۱۴، تلاش کرد تا و به مقابله با تئوریهای توطئهگرایانه و آزارهای آنلاین بپردازند و آگاهی عمومی را نسبت به فعالیتهای کسانی که در اینترنت با دروغپراکنی به قربانیان وقایع فجیعی نظیر تیراندازیهای مدارس حمله میکنند، افزایش دهند.
پازنر و شبکه HONR در کارزارهای خود توانستند بسیاری از محتوای مضر تولید شده در اینترنت را حذف کنند. برای مثال، در سال ۲۰۱۸، آنها بیش از دو هزار و ۵۶۸ ویدیو را به یوتیوب گزارش کردند و موفق به حذف بیش از نیمی از ویدیوها شدند. همچنین پازنر و شبکه HONR توانستند تغییراتی در سیاستهای شبکههای اجتماعی ایجاد کنند تا محیطهای آنلاین را ایمنتر کنند. این شبکه به فعالیتهای حقوقی نیز پرداخته و از قربانیان حوادث بزرگ حمایت کرده است تا بتوانند در مقابل کسانی که به نشر اطلاعات نادرست و آزار آنها میپردازند، در دادگاه به دفاع از خود بپردازند. پازنر خود در دادگاه علیه کسانی که به نشر اطلاعات نادرست و آزار او پرداختهاند، شرکت کرده و موفق به پیروزی در چندین پرونده شده است.
تریشا پرابو، نوآور و کارآفرین اجتماعی
تریشا پرابو (Trisha Prabhu)، در سال ۲۰۰۰ در ایالت ایلینوی آمریکا متولد شد و از دوران نوجوانی علاقهمند به حل مشکلات اجتماعی بود. او در سن ۱۳ سالگی، گزارشی درباره خودکشی یک دختر نوجوان به دلیل قلدریهای آنلاین خواند و به شدت تحت تاثیر قرار گرفت. در این گزارش او را به فکر واداشت که چگونه میتوان از رفتارهای آسیبزای آنلاین جلوگیری کرد. تریشا پس از بررسیهای بسیاری که در همان سن کم داشت به این نتیجه رسید که بسیاری از پیامهای آزاردهنده در فضای آنلاین ناشی از تصمیمات لحظهای و بدون فکر کاربران است. او به این دلیل تصمیم گرفت با کمک تکنولوژی به کاهش این نوع رفتارها کمک کند. او در سال ۲۰۱۴، زمانی که تنها ۱۴ سال داشت، اپلیکیشن «ریتینک» (ReThink) را خلق کرد. این اپلیکیشن به گونهای طراحی شده است که قبل از ارسال پیامهای نامناسب یا توهینآمیز، به کاربران هشدار میدهد و آنها را به «دوباره فکر کردن» درباره محتوای پیام تشویق میکند. تحقیقات نشان دادهاند که این نوع مداخله میتواند به میزان چشمگیری از ارسال پیامهای آزاردهنده جلوگیری کند. تریشا برای حلق این اپلیکیشن و فعالیتهایش در راستای مبارزه با قلدری و آزار آنلاین، برنده «جایزه ملی جوانان» ایالات متحده شده است و به عنوان یکی از جوانان تأثیرگذار در عرصه تکنولوژی و حقوق بشر شناخته میشود. علاوه بر این، او در کنفرانسهای معتبر جهانی سخنرانی کرده است و در فهرست "۳۰ زیر ۳۰" مجله فوربز (Forbes 30 Under 30) در زمینه نوآوریهای اجتماعی قرار گرفته است. این فهرست به معرفی ۳۰ فرد برتر و موفق در صنعتهای مختلف میپردازد که همه آنها زیر ۳۰ سال سن دارند.
تریشا پرابو با استفاده از دانش خود در تکنولوژی و تعهدش به بهبود زندگی دیگران، الهامبخش بسیاری از جوانان است و همچنان به فعالیتهای خود در زمینه مبارزه با آزارهای آنلاین ادامه میدهد.
لیزی ولاسکز با یک بیماری نادر و انبوهی از حملات آنلاین
لیزی ولاسکز (Elizabeth Anne Velásquez)، متولد ۱۳ مارس ۱۹۸۹، فعال اجتماعی، نویسنده و یوتیوبر آمریکایی است. او با یک بیماری ژنتیکی بسیار نادر به نام سندرم مارفانوئید-پروژرویید-لیپودیستروفی به دنیا آمد که مانع از انباشت چربی در بدن او میشود و باعث میشود که نتواند وزن اضافه کند. به دلیل ظاهر متفاوتش، لیزی از کودکی مورد تمسخر و آزار قرار گرفت و در دوران نوجوانی با چالشهای زیادی از جمله قلدری و انزوای اجتماعی مواجه بود.
لیزی تحصیلات خود را در دانشگاه ایالتی تگزاس در رشته مطالعات ارتباطات آغاز کرد و با وجود مشکلات جسمی و اجتماعی، به تحصیل ادامه داد. اما نقطه عطف زندگی او زمانی بود که در سن ۱۷ سالگی در ویدیویی که در اینترنت «وایرال» شد به عنوان «زشتترین زن جهان» معرفی شد و تجربهای تلخ از قلدری آنلاین را پشت سر گذاشت. این تجربه او را به سمت فعالیت اجتماعی سوق داد و او تصمیم گرفت به شیوههای مختلف داستان زندگیاش را به اشتراک بگذارد تا الهامبخش دیگران باشد.
در سال ۲۰۱۴، لیزی یک سخنرانی تاثیرگذار در TEDx با عنوان «خودتان را چگونه تعریف میکنید؟» انجام داد که بازتاب گسترده و میلیونها بازدید داشت. او در این سخنرانی و سایر فعالیتهایش بر اهمیت خوشبینی و انتخاب شادی در مواجهه با چالشها تأکید میکند. لیزی همچنین در سال ۲۰۱۵ چالشی در شبکههای اجتماعی برای «ماه ملی مقابله با قلدری در آمریکا» خلق کرد که هدف آن افزایش آگاهی درباره آزارهای آنلاین بود. او تاکنون چندین کتاب نوشته است که در آنها تجربیات شخصی خود را با دیگران به اشتراک گذاشته و راهکارهایی برای مقابله با قلدری ارائه داده است. یکی از این کتابها «جرأت مهربانی» است که بر اهمیت مهربانی تأکید دارد. فعالیتهای او در مستند «قلب شجاع: داستان لیزی ولاسکز» به تصویر کشیده شده است.
لیزی ولاسکز همچنان به عنوان یک چهره الهامبخش در مبارزه با آزار و اذیت آنلاین شناخته میشود و تحول او از یک نوجوان مورد آزار به یک مدافع تأثیرگذار، نمونهای از قدرت اراده و مقاومت است.
هشدار: اگر هدف آزارهای سایبری شدید قرار دارید و افکار خودکشی دارید، خواندن این مطلب را در اینجا متوقف کنید و با گروههای حمایتی تماس بگیرید.
بنیاد تایلر کلمنتی و فعالیتهای ضد قلدری آنلاین
بنیاد «تایلر کلمنتی» (Tyler Clementi Foundation)، به یاد تایلر کلمنتی، یک دانشجوی ۱۸ ساله همجنسگرا که به دلیل قلدری و آزار و اذیت آنلاین خودکشی کرد، تأسیس شده است، و به مبارزه با قلدری آنلاین علیه جامعه LGBTQ+ میپردازد. تایلر کلمنتی در سپتامبر ۲۰۱۰، پس از آنکه ویدئوی خصوصی او در حال برقراری رابطه با یک مرد جوان دیگر به صورت غیرقانونی توسط همکلاسیهای دانشگاهش ضبط و در محیط آنلاین منتشر شد، به زندگی خود خاتمه داد. مرگ خودخواسته تایلر توجه زیادی را به موضوع قلدری آنلاین و مشکلات روانی متعاقب آن جلب کرد.
پس از مرگ تایلر، خانوادهاش به ویژه پدرش، جو کلمنتی، تصمیم گرفتند تا با ایجاد بنیاد «تایلر کلمنتی» به فعالیتهای ضد قلدری آنلاین بپردازند و به دیگران کمک کنند تا از تجربیات مشابه جلوگیری کنند. بنیاد «تایلر کلمنتی» به ترویج آگاهی و آموزش در مورد قلدری و آزار و اذیت آنلاین میپردازد و به دنبال ایجاد محیطی امن و حامی برای جوانان و جامعه LGBTQ+ است. فعالیتهای این بنیاد شامل برگزاری کارگاهها، سمینارها و ارائه منابع آموزشی برای مدارس و جوامع محلی است تا به افزایش آگاهی درباره مضرات قلدری آنلاین و چگونگی مقابله با آن کمک کند.
بنیاد «تایلر کلمنتی» همچنین تلاش میکند تا با همکاری با سیاستگذاران و سازمانهای دولتی، قوانین و سیاستهایی را که به حفاظت از حقوق افراد و مبارزه با قلدری و آزار و اذیت آنلاین یاری میرساند، بهبود بخشد. از طریق این فعالیتها، بنیاد «تایلر کلمنتی» قصد دارد تا تاثیرات مثبت و پایداری در جامعه ایجاد کند و از وقوع حوادث مشابه جلوگیری کند. با توجه به تلاشهای مداوم این بنیاد، جو کلمنتی و دیگر اعضای خانواده تایلر کلمنتی موفق شدهاند تا توجه بیشتری را به مشکلات قلدری آنلاین جلب کرده و تغییرات مثبتی را به وجود آورند.
میراث آماندا تاد در کانادا و جهان
آماندا میشل تاد (Amanda Michelle Todd) در سال ۱۹۹۶ متولد شد و در ۱۰ اکتبر ۲۰۱۲ در سن ۱۵ سالگی در خانهاش در بریتیش کلمبیا خودکشی کرد. او یک ماه پیش از مرگش، یک ویدئو در یوتیوب منتشر کرد که در آن با استفاده از کارتهای فلش، داستان تجربیات تلخ خود از اخاذی آنلاین و آزار و اذیتهای فیزیکی و روانی را که تجربه کرده بود بیان کرد. این ویدئو پس از مرگ او به شدت در اینترنت پخش شد و توجه جهانی را به خود جلب کرد، به طوری که تا ماه مه ۲۰۲۳ بیش از ۱۵ میلیون بازدید داشت. ماجرای تلخ او منجر به تحقیقات گستردهای از سوی پلیس سلطنتی کانادا و سرویس پزشکی قانونی بریتیش کلمبیا شد.
پس از مرگ آماندا، مادرش کارول تاد، بنیاد "Amanda Todd Legacy" را تأسیس کرد که هدف آن افزایش آگاهی در مورد آزار و اذیتهای آنلاین و حمایت از برنامههای آموزش سلامت روان برای جوانان بود. این بنیاد همچنین به ارائه کمکهای مالی به دانشجویان از طریق جایزه "Amanda Todd Legacy Award" که در سال ۲۰۱۶ تأسیس شد، میپردازد. کارول تاد به همراه مادر ریته پارسونز، که دختر او نیز قربانی آزار و اذیتهای آنلاین شده بود، فعالیتهای گستردهای را برای مبارزه با قلدری سایبری و ترویج احترام، پذیرش و بخشش انجام دادهاند.
تاثیرات مرگ دردناک آماندا حتی به تغییرات قانونی در کانادا منجر شد؛ از جمله تصویب قانون ضد قلدری سایبری و "پورن انتقامی" در سال ۲۰۱۵. کارول تاد همچنان به فعالیتهایش در این زمینه ادامه میدهد و با مشارکت در کنفرانسها و برنامههای آموزشی، به ترویج آگاهی عمومی و حمایت از قربانیان آزار و اذیتهای آنلاین میپردازد.